O Quico. O inimigo público número 1 do franquismo.

O 5 de xaneiro de 1960 falece tiroteado na localidade de Sant Celoni, á idade de 40 anos, o anarquista e guerrilleiro antifranquista Franciscó Sabaté Llopart, máis coñecido como O Quico, un dos nomes máis respectado e querido da historia revolucionaria ibérica en xeral e do anarquismo en particular.

Nacido na localidade de Hospitalet en 1915 xa desde moi neno demostra as súas inquietudes ao negarse con tan só 10 anos a acudir a unha escola de curas. Con 17 afíliase á CNT e á FAI, onde funda, xunto con outros mozos anarquistas, o grupo de acción Els Novells, Os Novatos. Mecánico de profesión, insumiso ao exército, en 1935 participa na primeira acción de expropiación do seu grupo, consiste nun atraco a unha sucursal bancaria cuxo botín vai destinado á axuda a compañeiros presos e as súas familias.
Durante a guerra alístase voluntariamente na Columna dos Aguiluchos da FAI. Cun profundo espírito antiautoritario, en plena fronte, enfróntase a algúns mandos republicanos que se negan a armar ao pobo, o que lle causa ser perseguido polos burócratas do seu propio bando. Aínda así, lonxe de fuxir, atópase no paradoxo de ter que continuar loitando en Barcelona nas columnas libertarias de forma clandestina. Finalmente é arrestado e encarcerado, pero foxe da prisión para volver á fronte alistándose na Columna Durruti.

Tras a guerra, no exilio, é internado nun campo en Francia durante un tempo. Ao saír fíncase na localidade fronteiriza de Coustages, o que lle permite trazar rutas nos Pireneos cara a España, converténdose nun experto niso clave para o movemento guerrilleiro antifranquista. En 1944 pasa a España e forma un grupo antifranquista protagonizando todo tipo de accións de guerrilla urbana, atracos a bancos e adiñeirados, sabotaxes, accións de propaganda (distribuíndo a súa propia publicación autoxestionada ou outras, pasquíns lanzados con enxeñosos artefactos desde azoteas…). Para estas datas a prensa xa lle cualifica como «O inimigo público número 1 do Rexime», tentando desprestixiar a el e os seus compañeiros presentándoos como gansters, por temor ás cada vez maiores simpatías que espertaban os anarquistas.

En 1959 entra co seu grupo en España para liberar a un compañeiro arrestado. Durante días eluden o acoso de policía e Garda Civil. Finalmente son acurralados nunha masía entre Xirona e Banyoles. No tiroteo son abatidos os anarquistas Antonio Miracle Guitart, Francisco Conesa Alcaráz, Martin Ruiz Montoya e Rogelio Madrigal Torres. Tan só O Quico logra fuxir, protagonizando unha épica persecución. Con tres balas incrustadas no seu corpo, a piques de desangrarse, O Quico cruza monte e rio, consegue subir a un tren e lanzarse del ao ser descuberto preto da estación de Sant Celoni. Buscando un médico un covarde fascista recoñécelle cribándolle a balazos.

O Quico foi un daqueles para os que a guerra non terminou no 39. Un daqueles que se negaron a resignarse a vivir baixo o fascismo. O seu profundo sentimento antiautoritario e a súa especial sensibilidade cara a calquera abuso ou inxustiza leváronlle a enfrontarse a ela viñera de onde viñera, mesmo cando esta facíao desde a súa propia contorna, incluída en ocasións a propia CNT. Iso proporcionoulle numerosas inimizades, pero tamén un respecto intanxible por parte dos seus. O réxime franquista odiaba, e temía, ata tal punto ao Quico que, mesmo despois de morto, esforzouse en levantar o menor número de simpatías cara a el. Enterrado en silencio e precipitadamente, a igrexa negaría o seu consentimento para permitirlle descansar en recinto sacro. Unhas humildes pedras a modo de lápida nos arredores dos muros do Cemiterio de Sant Celoni servíronlle de tumba. Pero seguramente, ao Quico importáballe pouco o recoñecemento de Deus e a Igrexa, nin da súa patria nin da propia historia. Aínda así, 57 anos despois non faltan flores nin mostras de respecto na súa tumba a día de hoxe. Cada 5 de xaneiro unha homenaxe lémbralle alí puntualmente. Loita, dignidade, liberdade, antifranquismo… son palabras que un nome como O Quico evocan en todo o seu esplendor, infinitamente máis que moitos gurús e idiotas que se reivindican de forma gratuíta nelas a día de hoxe.

Non son estas letras exclusivamente unha homenaxe ou un recordo senón tamén unha orgullosa reivindicación da memoria do Quico. Iso é o que o Quico é e representa, un anarquista, un revolucionario, un antifascista, un antiautoritario, e a acción a única forma de selo.

COMPAÑEIRO QUICO, SEMPRE PRESENTE.

Fonte: Revista Contrahistoria